Een donderdagmiddag tegen vijven. Ik zit met mijn collega’s in een leren-van-elkaar sessie. Een soort van intervisie, maar dan anders. Wat we doen is beelden en verhalen maken bij de dingen waar we tegenaan lopen op onze democratische school. We lopen tegen nogal wat dingen aan. We lopen ook tegen elkaar aan, en tegen ons zelf. We zijn het afgelopen jaar onbehoorlijk snel gegroeid. Dat moest om te mogen bestaan, en het is gelukt. We zijn een volwaardige bekostigde school met bestaansrecht en met een dijk van een inspectierapport. Maar die twee mijlpalen dit jaar, dat inspectierapport en die 200 leerlingen-grens, zijn geen van beide mijn moment.
Mijn moment is mijn ontdekking in die leren-van-elkaar-kring.
Het gaat over eigenaarschap en gelijkwaardigheid, de pijlers van onze democratische school. Ik besef intussen al een tijd dat onze school een erg pittige school is. Zelf je eigen leerroute bepalen is geen walk-in-the park. Het is meer een overlevingstocht door de jungle. Ik heb deze week nog tranen tevoorschijn zien komen bij de vraag: “Maar wat wil je nu écht?”
Want dat is waar ze bij ons achter gaan komen, wie ze echt zijn, wat ze echt willen. Het is een lange weg. Vol obstakels. Conflicten, verveling, mislukte projecten, afspraken maken en je er niet aan houden, het hoort er allemaal bij (en niets is ooit echt mislukt, al kan dat op het moment wel zo voelen).
Ik vraag me soms af of we niet het onmogelijke vragen van onze kinderen. En deze donderdag om kwart voor vijf ontdekte ik dat ik in sommige gevallen ook echt iets onmogelijks vraag.
We proberen op onze school niet alle conflicten te voorkomen. Die conflicten zijn brandstof voor het leerproces. In het begeleiden en reflecteren op die conflicten gebeuren mooie dingen. En soms lukt dat niet, dat reflecteren. Soms is het voor kinderen te pijnlijk om naar eigen gedrag te kijken. Soms is dat een groter proces, waarin kinderen maar hele kleine stapjes kunnen zetten.
Tot nu toe dacht ik in die termen: hoe kan ik het kind helpen deze stap te zetten? Maar wat nu als de stap zelf een brug te ver is? Niet vanwege het kind, maar vanwege de stap?
Verantwoordelijkheid, eigenaarschap, afspraken die we samen maken en samen moeten dragen. Als ik luister naar mezelf en mijn collega’s terwijl we praten over deze begrippen, merk ik dat we het zélf nog niet allemaal duidelijk hebben. Als iedereen weer een andere invulling geeft aan deze begrippen, hoe kunnen kinderen dan wegwijs worden in deze jungle?
Mijn ontdekking: welke impliciete verwachtingen heb ik ten aanzien van onze kinderen. Ben ik wel zo duidelijk als ik denk te zijn? Ik, die steeds beter kan laten zijn wat er is. Ik, die steeds meer mijn eigen fouten kan accepteren, en daarmee die van kinderen. Ik, die er vanuit ga dat iedereen goed is zoals die is. Ik, die zélf jeukende nekharen krijgt van impliciete verwachtingen. Ik kom erachter dat ik ze zelf heb. Die schokkende ontdekking, dát was mijn moment.
Jacob Jan Voerman.
Leraar en coach op de Vallei, de enige bekostigde Democratische school in Nederland (en ja daar ben ik trots op, het kost ook wat om eigenzinnig binnen het schoolsysteem te mogen bestaan).
Geweldig om te lezen en blij dat het zo goed gaat met de Vallei. En dat jullie blijven reflecteren en doen wat jullie prediken. Ik draag het een zeer warm hart toe en hoop dat anderen jullie voorbeeld volgen.
Dank.
En even http://www.ankewiersma.nl/ noemen, die ons begeleid in dat kwetsbare proces. Zij heeft geholpen ons zorgen-voor-elkaar gedrag te doorbreken. Door dat zorgen voor elkaar, gingen we niet voor onze eigen dingen staan. we bleven steun zoeken voor moeilijke beslissingen.
Ook ik volg je al heel lang via de social media en weet hoe trots je bent op de Vallei….en nu weet ik dus ook hoe je dat allemaal “flikt” om zo gemotiveerd bezig te zijn.
Zo mooi om daar bij te mogen zijn… Hoe bewustwording soms een bitch en soms een verrijking van de bovenste plank is. En hoe je dat samen vorm geeft, elke dag weer, jullie zijn helden!
Mooi verhaal Jacob Jan, en vooral doorgaan met je prachtige filmpjes!