“Mijn moment” gaat dit jaar over het boek dat ik kocht toen ik in oktober in Amerika was, in de Barnes & Nobles.
Het heette “I thought it was just me”, geschreven door wetenschapper/onderzoeker Brené Brown. Toen ik het ging lezen, wist ik meteen dat dit zo’n soort boek was dat mijn leven ging veranderen.
Amerikaanse boeken hebben vaker impact op mij gehad. Vele jaren geleden was dat “Guerilla Dating Tactics” dat ik in New York kocht. Later was dat het boek “Get Clients Now”. Ik doe gewoon precies wat er in zo’n boek staat, en dan verandert het mijn leven.
Brené Browns Ted-lezing “The power of vulnerability” had al indruk op me gemaakt. Het boek legt het allemaal nog veel beter uit.
Het gaat over de rol die schaamte in de hedendaagse maatschappij speelt. Schaamte is volgens Brown een epidemie in onze maatschappij. Onder andere de massamedia spiegelen ons voortdurend voor dat we niet goed zijn zoals we zijn. Allerlei gedrag kan er door verklaard worden: depressie, perfectionisme, agressie, verslaving, pesten etc.
Schaamte is de bijzonder pijnlijke emotie dat je het niet waard bent dat er van je gehouden wordt. Je kunt je bijna over alles schamen: je lichaam, je familie, je kinderen, je werk. Waar Brown speciaal op wijst, is dat creativiteit, innovatie en verandering schaamte oproepen. Als je nieuwe paden gaat betreden, ben je per definitie kwetsbaar.
Ik was me nooit bewust geweest van schaamte voordat ik het boek las. Nu wel. Ik realiseerde me dat ik me vrijwel doorlopend schaam, en dat het me hindert. Als ondernemer ben ik constant bezig met verandering. Ik ben altijd nieuwe ideeën en nieuwe programma’s aan het promoten. Afwijzing en kritiek zijn voor mij dagelijks kost. Ik wist nooit dat de pijn die dat oproept, in feite schaamte is. “Now I claim my shame”, zoals Brené Brown aanraadt.
Ik realiseerde me dat niet alleen ikzelf, maar ook dat alle ZZP-ers schaamte voelen.
Ze voelen schaamte omdat ze te weinig verdienen en niet zo succesvol zijn als ze zouden willen. Ze voelen schaamte omdat ze naar buiten moeten reiken, zichzelf moeten aanbieden en dat mensen dan “nee” kunnen zeggen. Ze voelen schaamte als ze klanten gaan bellen, en in gesprekken helemaal de verkeerde dingen zeggen, waardoor iemand afhaakt.
Omdat ze zich schamen, kruipen ze vaak in hun schulp. Ze volgen klanten niet op, doen te weinig promotie, twitteren niet wat ze echt vinden, durven hun ideeën voor nieuwe producten niet uit te voeren, geen goede prijzen te vragen. Bang als ze zijn voor de gêne, het gezichtsverlies en de pijn van de afwijzing.
Hoe kunnen we de schaamte voorbij komen? Browns strategieën zijn enorm helpend.
Schaamte gedijt bij geheimhouding en eenzaamheid. Iedereen denkt dat hij de enige is die met de pijn worstelt. Je bewust worden dat dit niet zo is, en hoe het komt, scheelt al een boel. Verder moet je het gaan delen. Kwetsbaarheid is de sleutel. Gaan zeggen wat je voelt, je verhaal delen met anderen. Vragen om wat je nodig hebt. En als je dit gaat doen, ga je veel meer durven en doen. “Vulnerability is the birthplace of creativity, change and innovation”.
Sinds ik Browns boek las, durf ik veel meer. Ik besloot ook mijn klanten uit te nodigen om hun schaamte te claimen. Zo kom ik tot het hoogtepunt van 2012: toen de 250 deelnemers van mijn Reuzensprong-event met elkaar gingen delen waar ze zich voor schaamden in hun bedrijf, in alle kwetsbaarheid. Hopelijk helpt het hen met creativiteit, innovatie en vernieuwing.
Het vinden van het boek was hiervan de aanleiding en daarom is het “mijn moment” van 2012.
Wat mooi en spannend Laura! Je maakt me gelijk enorm nieuwsgierig… wat is er veel te ontdekken en wat kan dat allemaal brengen!
Inspirerend stuk Laura. Ook mooi om stil te staan bij je topmoment. De beste en enige reden om terug te gaan naar het verleden. Ik dacht ook dat ik me nergens voor schaamde. Maar oh als ik eerlijk ben moet ik bekennen dat ik me schaam dat ik als creatief ondernemer te weinig verdien. Maar ik zou me ook schamen als ik veel verdien. Oef nu kom ik bij de crux. Zou ik nog creatiever worden als ik me niet meer schaam? En hoe wis ik het dan uit mijn systeem?
Tot ik dit stuk las was ik mij nog niet bewust van het feit dat deze schaamte ook bij mij speelt. Zelf ben ik nog maar net gestart als ZZP’er, en het begin was explosief enthousiast. Toch merk ik bij mijzelf al de terughoudendheid, de schroom, het uitstel en het mij willen verschuilen achter zowel mensen als zaken buiten mij. Allemaal terug te brengen tot de noemer schaamte. Wat een mooi stuk bewustwording! Glorie, het jezelf laten zien is het tegenovergestelde van schaamte. Naast het lezen van het boek van Brown een mooie toevoeging aan mijn besluitenlijst voor 2013: mijzelf in volle glorie laten zien. Hoe dan ook. Ik begin gewoon met het plaatsen van deze reactie.
Wat mooi om dit te lezen en me daardoor bewust te worden van mijn schaamte. Ik loop tegen schaamte op als ik klanten benader en sta mijn cucces/welvaart niet toe. In een familieopstelling kort geleden over dit onderwerp zag ik hoe het ‘verleden’ bereid is ‘schaamte’ los te laten. Ik ben degene die het ‘succes’ mag toelaten. De mantra’s die ik hiervoor herhaald opzeg steunen me daarbij, ondanks dat het soms vreemd aanvoelt.
In mijn vrijetijd doe ik aan contact-clownen waar ik wel eenvoudig los kan komen van mijn schaamte en voel wanneer ik in de flow ben. Die blijdschap die ik dan ervaar zie ik als mijn onbeschaamde, vrije, blije kant vanmezelf die ik graag integreer in mijn werk.
Mooi aha-moment dat herinneringen oproept aan mijn studententijd waarin ik (jawel, ook mannen lazen dat) ‘De schaamte voorbij’ van Anja Meulenbelt las. Laten we hopen dat het Nederlandse maaiveld door je bijdrage weer wat hoger groeit.
Dank voor jullie reacties en het delen van jullie kwetsbaarheid. Dat is het idee dus! Dat je het niet verbergt, maar ervoor uitkomt… Het is eigenlijk heel simpel, maar het kan wel een groot effect hebben.
Grappig, Ad, dat we in 2013 weer nieuwe stappen voorbij de schaamte moeten zetten. Anja Meulenbelt, bedankt voor die sterke titel, die “De schaamte voorbij” nog altijd is.
In mijn studententijd scoorde ik bij een ‘sociale-angst-test’ 90 punten op een schaal van 100. Een docente gaf mij daarbij het advies nooit met groepen mensen te gaan werken. Dit gecombineerd met een lange lijst met dingen waar ik me destijds voor schaamde maakte me nog angstiger. Vermijdingsgedrag leek een tweede natuur geworden.
Diep van binnen bleef er een verlangen om mij aan anderen te laten zien om wie ik wil zijn; een persoon van belang waar rekening mee gehouden mag worden. Mijn avontuurlijke instelling heeft mij mede op weg geholpen. Mijn weg kent vele opstakels maar blijkt steeds beter begaanbaar.
Mijn persoonlijke groei blijkt een inspiratie voor anderen, waarbij we samen nieuwe inzichten en ervaringen delen. Het voelt als een bevestiging recht van bestaan te hebben.
Mooi stuk. Qua impact en relevantie een topper op deze – overigens razend interessante – ‘Mijn Moment’-site.
Een serieuze vraag daarom:
Schaamte wordt in dit stuk consequent als iets negatiefs en remmends voorgesteld, terwijl diezelfde schaamte ook veel ‘brengt’: beschaving, sublimatie, creativiteit, matiging. Presenteer je schaamte bewust op die (negatieve) manier? Of vind je schaamte ook écht alleen maar negatief en hinderlijk aangaande zakelijk succes?
Voorbeeld: als ikzelf, bijvoorbeeld, voor gezelschappen spreek, merk ik dat ik mijn eigen schaamte opzoek en ook dat van het publiek. En dat ik – mede daardoor – contact leg. Voor mij is schaamte dus eerder een ‘creatieve emotie’ waar je mee kunt spelen en verbinden, dan een boosaardig juk dat moet worden afgeworpen. Alsof dat laatste trouwens wenselijk is. Schaamteloze mensen? Ik heb er meer slechte dan goede ervaringen mee.
Prachtig, Laura!
Prachtig, Laura!
Hans,
volgens mij kun je schaamte en kwetsbaarheid als twee kanten van dezelfde medaille zien; zonder kwetsbaarheid geen schaamte en vice versa.
Als kostbaar potentieel kunnen schaamte en kwetsbaarheid energetische krachten zijn die tot creativiteit, innovatie, verbinding, beschaving, matiging enz. leiden.
Een voorwaarde voor persoonlijke en gezamenlijke groei is het als individu (h)erkennen van schaamte, de neiging tot terugtrekken verduren en in verbinding met de ander te delen.
Uit ervaring weet ik dat toegeven aan de neiging tot terugtrekken, vermijden en in mijn ogenschijnlijk veilige schulp te kruipen een destructieve uitwerking heeft.
Tegenwoordig probeer ik onvoorwaardelijk en volledig het gevoel van schaamte als uitnodiging tot groei te verwelkomen.
In plaats van misplaatste geheimhouding ben ik mezelf en de ander juist tot steun en tot voorbeeld door hier zichtbaar mee naar buiten te treden.
Hans,
Schaamte is zeker niet alleen maar negatief. Schaamte zorgt voor de nodige traagheid. Als mensen geen schaamte zouden hebben, zouden ze in een duizelingwekkend tempo al hun ideeën en ingevingen willen realiseren. Ook de dolle en de dwaze. Dat zou voor een hoop verspilling van energie en grondstoffen zorgen.
Omdat mensen zich schamen, denken ze heel goed na. Dat leidt tot kwaliteitsverbetering.
Maar er zit een andere kant aan. Als je je schaamte niet kunt hanteren, kun je geen goede ondernemer zijn. Dat zit veel ZZP-ers in de weg. Daarom is “schaamte-veerkracht” nodig.
Een manier om met schaamte om te gaan, is je er bewust van te zijn en er contact mee te maken. Dan transformeert het. Dat is dus precies wat jij doet, begrijp ik? Je hebt de sleutel al gevonden, Hans;-)
Coen,
“Tegenwoordig probeer ik onvoorwaardelijk en volledig het gevoel van schaamte als uitnodiging tot groei te verwelkomen”
– mooi, laten we dit allemaal gaan doen!
Dank je voor het antwoord, Laura.
Gezien de reacties heb je weer een goed punt ‘aangeraakt’. Zoals je dat meestal doet.
Dat je toegeeft door een boek helemaal te worden geleefd (‘ik doe gewoon precies wat er in zo’n boek staat’), zou je, gezien de strekking van dit stuk, een ‘functionele vorm’ van kwetsbaarheid kunnen noemen, die in jouw geval ook nog authentiek is.
Het klopt.
hoi Carolien,
Plaats die link maar hoor, je artikel helpt zeker weer verder met dit onderwerp… Dat oogcontact ga ik proberen zodra de gelegenheid zich voordoet. Schaamte… kom maar op!
Carolien bedankt!
Mooi gezichtspunt; Laat jezelf onder ogen komen, door te laten zien wie je (gevoelsmatig) bent.
Met het delen van onze schaamtes, verzorgen we een alternatief vuurwerk. Een kwetsbaar 2013 toegewenst 😉
Dag Laura en iedereen die reageert,
Een prachtig en belangrijk onderwerp schaamte. Mooi dat je er aandacht aan besteedt. Ik ben ook van de generatie van ” de schaamte voorbij” van A. Meulenbelt en het opende toen deuren naar innerlijke vrijheid in man-vrouw verhoudingen. Het verliezen van betaald werk is ook zo’n schaamtevol onderwerp. En actueel voor veel mensen. Twee jaar geleden verloor ik een betaalde baan en het in contact komen met de schaamte hierover opende in een langzaam proces mijn vrijheid naar het ervaren van het verschil tussen een baan en je ‘echte’ werk. Soms vallen ze samen en soms niet. Het in contact komen met mijn schaamte en angst over mijn ‘echte’ werk zou ik nooit hebben willen missen. Niet makkelijk maar na de schaamte nieuwe vrijheid en creativiteit. Zoals Henk- Jan zegt maskers mogen af. En dat zijn zachte, kwetsbare, liefdevolle uiterst persoonlijke processen. Die we allemaal gemeen hebben. Leve de schaamte en de schaamte voorbij ;))
Een liefdevol 2013
Dank je wel Laura. Heb het boek gelijk op mijn lijst bij Amazon gezet zodat het meekomt in de volgende bestelling 🙂 Zeker met mijn plannen voor het komende jaar belangrijk voor mij.