Erik Huizer

Op 18 juli 2013 viert Nelson Mandela zijn verjaardag in het ziekenhuis. In Zuid-Afrika is er een traditie ontstaan om op zijn verjaardag 67 minuten iets voor een ander te doen. Één minuut voor elk jaar dat Mandela tegen apartheid heeft gevochten. Ik ben in Durban, Zuid-Afrika voor ICANN (www.icann.org) en samen met 60 anderen besluiten we om die dag ook 67 minuten van onze tijd bij te dragen: we gaan een township school verven.

We rijden door krottenwijken die de naam krottenwijk nauwelijks waard zijn. Krot suggereert nog een vorm van bouwsel. Je denkt aan golfplaten en planken. Deze mensen hebben niets, ze leven op een soort van enorme vuilnisbelt die zich uitstrekt zover het oog kan kijken. Hier en daar staat een stok omhoog met een lap plastic erover.

De school ziet er goed uit. Inderdaad een verfje is hard nodig, maar het gebouw oogt schoon, er zijn voorzieningen als elektriciteit, water etc. En leraren. Mensen voor wie ik meteen een enorm respect heb. Deze mensen maken elke dag het verschil voor de kinderen die hier komen leren.

De directeur van de school heet ons welkom en vertelt kort wat over de school. 25 klassen, 800 leerlingen 30 leraren, een kooklokaal en een computerlokaal (net nieuw, betaald door de overheid).

Dan is het half negen en verzamelen we met zijn allen op de binnenplaats van de school. De kinderen stellen zich netjes op in rijen. Ze dragen allemaal een schooluniform, de een wat netter dan de ander. Sommigen zijn blootsvoets. De directeur heft een lied aan ter ere van Mandela en de hele school zingt mee. De kinderen dansen en klappen terwijl ze zingen. Het klinkt fantastisch en swingt zo dat ik ook onwillekeurig mee ga dansen en klappen. Dit tot grote hilariteit van de leerlingen die vlak bij mij staan.

De directeur vraagt of er wellicht 10 van ons zijn die 67 minuten lang een klas willen onderwijzen. Ik steek onmiddellijk mijn vinger op. 2 minuten later sta ik voor een klas van 25 14-jarigen. Ik heb niets bij me. Ik ging immers verven. Mijn laptop, iphone etc. liggen allemaal in het hotel. Waar ga ik het in godsnaam over hebben?

Internet. Ik vraag wie er wel eens van Internet heeft gehoord of het wel eens heeft gebruikt. 3 leerlingen steken hun arm omhoog. De rest heeft net voor het eerst een computer gezien in het gloednieuwe computerlokaal. De school heeft wel computers, maar geen Internet. Hoe leg je Internet uit aan kinderen die nauwelijks weten wat een computer is? Zonder hulpmiddelen, met alleen je handen en je stem? Ik beschrijf hoe toegang tot het Internet je toegang biedt tot dezelfde informatie als kinderen in Nederland. Dat je op Internet direct zelf iets kunt beginnen. Van communiceren met kinderen in andere landen tot een eigen webshop. De kinderen luisteren gedisciplineerd toe. Als ik vraag of er vragen zijn gaan alle armen de lucht in. Geen enkele vraag gaat over Internet.

Ben ik getrouwd? Heb ik kinderen? Hoeveel? Jongens of Meisjes? Hoe oud? Ken ik Mandela? Heeft Nederland een president. Kent de koning Mandela? Hoe lang is het vliegen van Nederland naar Durban? Moeten kinderen in Nederland ook naar school? Etc. etc.

Ik beantwoord alle vragen zo goed en kwaad als ik kan. Er wordt nu veel gelachen en meer en meer vragen worden op me afgevuurd. Ook de lerares die stil in een hoekje meeluisterde stelt nu vragen. Dan is de tijd om. 67 minuten zijn omgevlogen en ik heb geen moment het gevoel gehad dat ik iets voor een ander heb gedaan, zo intens heb ik er zelf van genoten. Een meisje op de voorste rij vraagt of ze me nog een laatste vraag mag stellen: “Can i be your daughter?”. De klas schatert het uit van het lachen. Ik lach mee, als een boer met kiespijn, bewust als ik me ben van de dubbele lading van deze vraag.

Dan gaan we de bus weer in en terug naar ons veilige en luxe hotel. We rijden weg en ik zwaai naar de kinderen, die voor de prachtig geverfde muren staan. Over een paar weken zijn ze mij waarschijnlijk vergeten, maar ik zal deze herinnering nog lang met me meedragen als mijn moment van 2013.

Erik Huizer werkt al 25 jaar aan een open, betrouwbaar en toegankelijk Internet. Hij is CTO bij SURFnet en parttime hoogleraar Internet-toepassingen aan de UU. Erik is trotse vader van 3 dochters. Op twitter is hij @Milkshake.