De pis loopt langs zijn benen. Decorumverlies. Oedeem in zijn buik. Plassen gaat niet meer, maar een volle blaas zoekt een uitweg.
Zijn hart is op.
‘Ik ga hier niet meer aan sleutelen Marianne en dat moet jij ook niet willen,’ zegt dokter Henk vriendelijk maar beslist. Hij hoeft me niet te overtuigen. Ik herken een dor takje als ik hem zie. Ga op tijd dood schreef ik vijf jaar geleden in mijn boek Kluitjesvolk. Ik vind het nog steeds het beste advies wat je kunt geven en kunt krijgen. Maar wanneer is op tijd? Niet te vroeg en niet te laat.
Lijdt Mac? Tevreden eet hij zijn wortels met muesli en biks. Ik poets zijn oranjebruine velletje, zoals ik 21 jaar deed. Grote plukken wintervacht vliegen in het rond. Voor de vogeltjes, bouw er maar een mooi nestje van. Voorzichtig ga ik met de borstel over zijn schonkige lijf. Van zijn gespierde billen is niets meer over. Zijn achterbenen zijn dik, volgelopen met vocht. Ik druk mijn neus in zijn manen, kon ik die geur maar in een flesje doen. De geur van geluk en vrijheid. Ik zou Mac geblinddoekt herkennen uit duizenden paarden.
Een dag eerder moest ik naar de Eerste Hulp. Klein ongelukje, paar hechtingen. ‘Dit doet even pijn, zet je tanden maar op elkaar,’ zeiden ze voordat de naald met draad in mijn voet ging. En dan denk ik aan Mac, dan galopperen we samen door het bos. De gelukkigste momenten in mijn leven waren met hem. Geluk is op een paardenrug.
Hij sukkelt met zijn geborstelde manen de wei in, helemaal naar achteren. Het is eind februari maar het voelt als mei. Ik hoor een koekoek en bij de buren klepperen twee ooievaars op het dak. In mei zou hij 24 jaar worden. Ik doe zijn halster om. Stram loopt hij achter mij aan, af en toe drukt hij zijn snuit in mijn rug. Hij graast als Henk de eerste spuit in zijn hals steekt. Na anderhalve minuut zakt hij door zijn benen, hij rolt op zijn zij. De tweede spuit brengt hem naar een andere wereld. Hij ademt nog een paar minuten. Japke kruipt tegen zijn hoofd aan. Laat het maar aan een schapendoes over om op de kudde te passen.
51 of 15, het maakt niks uit, je blijft een paardenmeisje.
Onpeilbaar verdriet. Koffie. Paaseitjes. Troost. Met mijn bejaarde ouders aan de keukentafel. Henk, mijn oude buurman, ook al op leeftijd. Eigenlijk met pensioen, maar mensen die hem goed kennen mogen nog altijd bellen als er wat met een paard is. ‘Als Mac een mens was zouden we nog wel sleutelen.’ Henk schudt zijn hoofd: ‘Mensen zijn geen paarden.’ ‘Ja, dan moest hij in een luier naar een verpleeghuis,’ zegt mijn moeder. Ik ben nuchter opgevoed op het platteland. Je moet door met de levenden, en doodgaan hoort hij het leven. Griepprik, coronavaccin, we doen er alles aan om oude mensen in leven te houden. Of zij het vaccin nemen als ze aan de beurt zijn? ‘Ik wil niet naar een verpleeghuis,’ zegt mijn vader, kromgetrokken van de Parkinson. ‘Maar je wilt ook niet dood papa en heel veel meer uitwegen zijn er niet hè.’
Hij start de graafmachine. We rollen het nog warme lijf van Mac over de stroppen. Voorzichtig tilt papa Mac op en rijdt hem naar de aanhanger. Ik houd zijn hoofd vast. Dekentje erover. Vandaag komt de vrachtwagen. Mac wordt biomassa. ‘Liefde is groter dan dood,’ zingt Bruce Springsteen. Daar houd ik me maar aan vast.
Ah wow. Mooie ode.
Paarden 🐎❤️🙏
Mooi….know the feeling💖
Echte liefde is oneindig ❤️
Lieve Marianne, ik voel je pijn. Het ergste aan houden van dieren is het moment van afscheid dat onherroepelijk komt. Jouw dier achterlaten als jij doodgaat is nog erger. Ons nu 15 x overkomen, de laatste , hond Timmy van 13, was 16 dec jl. wij hadden ook een hond Bruce en Tommy……ook al weer over de regenboogbrug…..sterkte, het blijft pijn doen, altijd.
Wow, wat kan je gevoel toch goed verwoorden ❤️
Deze vind ik echt goud: ‘ Ik druk mijn neus in zijn manen, kon ik die geur maar in een flesje doen. De geur van geluk en vrijheid. ‘
Denk dat we die allemaal herkennen
(Alleen ik nu even niet vanwege een C besmetting 😬)
Dank voor al je steun, scherpe vragen en logische analyses van afgelopen jaar.
Fijne dagen!
Voor dieren zijn we humaner dan voor de mens… Ik roep het al jaren…
Ik leef met je mee paarden meisje…
Hier blijft voor deze en zoveel andere dieren een plekje in mij hart. Dieren zijn oprecht, ze liegen niet. Mooi geschreven… Ren vrij in de eeuwige paardenwei Mac….
Dikke tranen. Paarden.. geen woorden verder nodig ❤️
Het is alsof ik mijn grootvader over zijn paarden hoor vertellen als ik je column lees. Ik kan me zeer goed indenken welk een verdriet je overkwam toen Mac zijn spuitje kreeg. De vriendschap met een paard voelt als een relatie en is dat in zekere zin ook. 21 jaar deelde je lief en leed met Mac. Een paard voelt de emoties van zijn bereider. Hij heeft dus heel wat met je meegemaakt. Ook al was je voorbereid op het afscheid en heb je inmiddels een ander paard, dan zal het gemis van Mac toch nog lang blijven.
Met tranen lees ik je verhaal. Mezelf herkennend in het gevoel. Hoe diep kan de liefde voor hond en paard zijn. De liefde van beide kanten is het meest onvoorwaardelijke wat er bestaat en daarom moet je soms de meest moeilijke beslissing nemen die er is. En die neem je puur uit liefde. ❤️
Dat afvoeren van je allesie 21 jaar lijkt me nog het heftigste om door te maken…. Als is het dan enkel nog een lege verpakking. Maar toch, die heb je 21 jaar lang met liefde verzorgd, geknuffeld, besnuffeld.